Onderzoekers van het Radboudumc tonen aan dat bepaalde genetische variaties de activiteit van het afweersysteem kunnen verhogen. Een specifieke combinatie van dergelijke variaties gaat gepaard met een verhoogde kans op maculadegeneratie, schrijven ze in het tijdschrift Scientific Reports. Toekomstig onderzoek moet uitwijzen of demping van het afweersysteem bij deze groep mensen de kans op oogproblemen verkleint.
Het complementsysteem is een belangrijk onderdeel van het afweersysteem. Dit complementsysteem bestaat uit diverse moleculen die samenwerken om gevaarlijke indringers te doden. Elk molecuul in dit complementsysteem wordt gecodeerd door een afzonderlijk gen. Constantin Paun en Yara Lechanteur van de afdeling Oogheelkunde vroegen zich af of foutjes in die ‘complementgenen’ de activiteit van het afweersysteem kunnen beïnvloeden. In dat geval zou het afweersysteem door bepaalde foutjes misschien juist extra actief kunnen worden.
Afweer en oogziekte
Genetisch onderzoek, onder leiding van Anneke den Hollander en Eiko de Jong, wees uit dat een specifieke combinatie van genetische foutjes inderdaad leidt tot een verhoogde activiteit van het complementsysteem. Ook in het bloed van mensen met deze specifieke foutjes is het complementsysteem extra actief.
Daarnaast constateerden de onderzoekers dat deze specifieke genetische combinatie vaker voorkomt bij mensen met leeftijdsgebonden macula degeneratie, een ziekte die tot blindheid kan leiden. Deze bevindingen suggereren dat tijdens de evolutie kennelijk is geselecteerd op een sterke afweer om de overlevingskansen te vergroten, maar dat dit voordeel mogelijk ten koste gaat van de gezondheid op latere leeftijd.
Toekomstige therapie
De resultaten van het Nijmeegse onderzoek kunnen van belang zijn voor de ontwikkeling van nieuwe therapieën. Mensen met een genetisch profiel dat leidt tot een actiever complementsysteem, hebben misschien baat bij het dempen van de afweer om zo de kans op macula degeneratie te verkleinen en het ziekteverloop te vertragen.