| Een erudiet persoon en een van de grondleggers en tevens erelid van de Vereniging Klinische Genetica Nederland is op 2 maart jongstleden overleden. Prof.Dr. Martinus Frederik Niermeijer Onze wetenschappelijke vereniging is hem zeer erkentelijk voor zijn grote bijdrage aan ons vakgebied in breedste zin. Ook na zijn emeritaat bleef hij de ontwikkelingen volgen en delen met collega’s. Onze gedachten gaan uit naar zijn familieleden en naasten en wij wensen hen veel sterkte. Alle VKGN (oud-)leden | |
| In Memoriam Prof.Dr. M.F. Niermeijer |
| Vorige week ontvingen wij het bericht van het overlijden op 2 maart van Professor Martinus Niermeijer op 83-jarige leeftijd. Professor Niermeijer was samen met Professor Ben Hamel uit Nijmegen en Professor Frits Beemer uit Utrecht in 1987 betrokken bij de oprichting van de Vereniging Klinische Genetica Nederland. Twintig jaar later werd hij, samen met hen, tot erelid van de VKGN benoemd. We gedenken hem dan ook met veel respect en dankbaarheid. Professor Niermeijer heeft het grootste deel van zijn carrière in Rotterdam gepraktiseerd als klinisch geneticus, jonge artsen opgeleid tot klinisch geneticus, medisch studenten onderwezen en vele promovendi begeleid. De laatste drie jaar voor zijn emeritaat was hij werkzaam in Nijmegen. De Nijmeegse collega's zijn hem zeer dankbaar voor zijn enorme bijdrage in deze periode aan de ontwikkeling van de oncogenetica en zijn persoonlijke aandacht voor de mensen om hem heen. Eind jaren 60/begin jaren 70 van de vorige eeuw was Professor Niermeijer als pionier betrokken bij de eerste genetische adviezen die werden gegeven. Op verzoek van Professor Hans Galjaard, gaf hij vorm aan de sectie counseling in Rotterdam. Al in 1970 schreven zij samen een artikel in het NTvG, waarin onze overheid werd opgeroepen om iets structureels te regelen voor de toenemende en steeds belangrijker wordende rol van de Genetica in de geneeskunde. Professor Niermeijer was een generalistisch denkende en kritische klinisch geneticus met een zeer brede medische kennis en interesse die hij graag met anderen deelde. Hij was een gever en deler met persoonlijke interesse en aandacht voor zijn vele collega's en ook voor zijn patiënten. Hij ontving zijn patiënten op zijn werkkamer niet in witte doktersjas, maar in driedelig maatpak, met volle aandacht en empathie voor zijn adviesvragers. Zijn expertise betrof o.a. de prenatale diagnostiek, het onderwerp waarop hij in 1975 promoveerde. Hij begeleidde promovendi op verschillende onderwerpen zoals genetische vormen van verstandelijke beperking, aangeboren afwijkingen en neurodegeneratieve aandoeningen. Ook had hij grote interesse in de psychologische aspecten van counseling en begeleidde als promotor gezamenlijk met Professor Aad Tibben verschillende psychologen bij hun promotietraject. Hij was een zeer belezen en erudiet klinisch geneticus, die met toewijding alle vakbladen las. Aan al zijn arts-assistenten en promovendi, stuurde hij wekelijks een selectie artikelen ‘op maat’. Dit gebeurde ook nog jaren na hun promotie en zelfs na zijn emeritaat. Naast vele uren van studie, besteedde hij graag zijn tijd aan een andere geliefde bezigheid waarmee hij eveneens zijn scherpe blik en zijn heldere observatievermogen toonde; hij was een fervent fotograaf. Elk jaar ontwierp hij met zijn vrouw een persoonlijke kerstkaart met daarop een wens voor het nieuwe jaar met literaire kwaliteit en een bijbehorende foto uit eigen archief. In 1987 werd de Klinische Genetica erkend als medisch specialisme en werd Professor Niermeijer formeel opleider. Hij was voor zijn arts-assistenten een echte leermeester in een periode waar medisch specialisten nog vooral werden opgeleid in een meester-gezel model. Drie generaties arts-assistenten zijn door hem opgeleid tot klinisch geneticus. En het vervulde hem dan ook met oprechte academische trots dat drie van hen benoemd werden tot hoogleraar bij zusterfaculteiten. In 2006 werd hij voor zijn enorme bijdrage aan de klinische genetica, door Hare Majesteit de Koningin, benoemd tot Ridder in de Orde van de Nederlandse Leeuw. Professor Niermeijer roerde zich ook regelmatig in het publieke debat en had als gewaardeerd lid zitting in vele commissies van de Gezondheidsraad. Ruim 30 jaar geleden (14 februari 1992) verscheen een artikel in Trouw in een serie over zinnige zorg waarin hij een thema aansnijdt wat nog steeds actueel is en hoog op de agenda staat van de VKGN: wat is zinnige zorg binnen de Klinische Genetica en wie beslist wat zinnige zorg is? Hij houdt hier een zeer krachtig pleidooi. En hoewel de technieken voor genetische diagnostiek in de 4 decennia dat hij klinisch geneticus was, qua resolutie en omvang enorm zijn toegenomen, kan hij onze Vereniging met zijn woorden blijvend inspireren. Graag citeren we Martinus Niermeijer en geven we hem zo het laatste woord: “Mijn grootste zorg is of iedereen toegang kan krijgen. Het idee dat er alleen onderzoek wordt toegestaan wanneer behandeling mogelijk is, lijkt begrijpelijk, maar als er een diagnose van een erfelijke aandoening wordt gesteld , is dat nog niet aan de orde. Dan gaat het om het vaststellen van de aard, de manier van overerving, en soms zal uit de diagnose ook een nadere behandeling voortkomen. We moeten oppassen dat de ziektekostenverzekeraars geen overheersende stem krijgen in de indicaties. Het is een goede traditie dat de arts beslist over de toegang tot zorg….De inhoud van de behandeling is in ons geval de kwaliteit van de diagnostiek”. We condoleren zijn vrouw, zijn 2 kinderen met partners en zijn kleinkinderen met het verlies van hun echtgenoot, vader en grootvader. Met dank aan Alice Brooks, Jeannette Hoogeboom, Nicoline Hoogerbrugge, Anneke Kievit, Fred Petrij en Anja Wagner |